نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• محمدعلی نوری

پژوهشگر منطق و فلسفه در موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی و حوزه علمیه قم، قم، ایران.

چکیده

یکی از مسائل مطرح در بحث از ماهیت علم‌شناختی دانش‌ها و به گونه خاص در بحث از جایگاه و طبقه‌بندی دانش‌ها، نسبت دانش‌ها با دانش عامِ مشتمل بر آنها و یا به دیگر سخن چگونگی اطلاق دانش عام بر دانش‌های جزئی زیر مجموعه آن است. این بحث به ویژه درباره نسبت حکمت عملی با دانش‌های تحت آن در نگاه فارابی از اهمیت خاص برخوردار است؛ زیرا فارابی بر خلاف دیگر حکما، حکمت عملی را نه چند دانش، بلکه یک دانش می‌شمارد و در جایی هم که فلسفه عملی را به دو صنف تقسیم می‌کند مرادش از این دو صنف نه دو قسم از اقسام مشهور دانش‌های حکمت عملی یعنی اخلاق، تدبیر منزل و سیاست مدن است. نوشتار حاضر با تمرکز بر این مسئله تلاش دارد تا پس از بیان سخنان فارابی درباره اقسام دانش و نوع رابطه دانش‌ها با یکدیگر از حیث وحدت و تعدد و چگونگی ارتباط دانش‌های متعدد با هم، به بررسی دیدگاه فارابی درباره ماهیت حکمت عملی و نوع ارتباطش با دانش‌های زیر مجموعه آن بپردازد.

کلیدواژه‌ها

• حکمت عملی
• علم مدنی
• علوم متعدد
• علم کلی و جزئی
• اجزای علم واحد
• فارابی

عنوان مقاله [English]

The Relation of Practical Philosophy and its Branches in Farabi's Thought

نویسنده [English]

• Mohammad Ali Noori

Level Four Seminary Graduate, researcher in the fields of logic and philosophy, Qom, Iran.

چکیده [English]

One of the issues raised in the discussion concerning the nature of cognitive of science of knowledge, especially, in the discussion of the status and classification of knowledge, is the relation of the sciences to the general knowledge contained therein, or to other words how to apply the general knowledge to the subsidiary sciences. In Farabi's view, this discussion is particularly important in relation to the practical philosophy and its underlying knowledge; because unlike other philosophers, Farabi considers practical philosophy not as several sciences but as one science, and wherever he divides practical philosophy into two classes, he refers to these two classes, not as two types of the famous types of practical philosophy that is ethics, domestic politics and politics. The present article focuses on this issue, and after addressing Farabi's statements on the types of knowledge and the type of relationship of knowledge in terms of unity, multiplicity, and how multiple sciences relate to one another, examines Farabi's view of the nature of practical philosophy and its relation to the knowledge of its subsets.

کلیدواژه‌ها [English]

• practical philosophy
• Civic Science
• Multiple Sciences
• General and Partial Science
• Components of Unified Science
• FARABI