دوره 8 (1400)
شماره 2
پاییز و زمستان 1400- پیاپی 16
بهمن 1400
شماره 1
شماره 15
اردیبهشت 1400
دوره 7 (1399)
دوره 6 (1398)
دوره 5 (1397)
دوره 4 (1396)
دوره 3 (1395)
دوره 2 (1394)
دوره 1 (1393)
دوره 0 (1380-1392)

         

درباره دوفصلنامه:

  • تعداد دوره‌ها:  9
  • تعداد شماره‌ها:  33
  • تعداد مقالات: 275
  • تعداد نویسندگان: 290
  • تعداد مشاهده مقاله:  176,333
  • تعداد دریافت فایل اصل مقاله:  104,823
  • درصد پذیرش: 19
  • تعداد پایگاه های نمایه شده:  5

 

   

 

دوفصلنامه «هستی و شناخت» ادامه مجله «نامه فلسفی» و مجلات نامه مفید می­باشد که از فروردین سال 1374 تاکنون توسط دانشگاه مفید به طور پیوسته انتشار یافته است. از ابتدای سال 1374 مجله نامه مفید، به عنوان اولین و تنها مجله علمی - پژوهشی منتشره در شهر مقدس قم، به مدت یازده سال در حوزه‌های مختلف علوم انسانی خصوصاً حوزه‌های اقتصادی، فلسفی، حقوقی، علوم قرآنی و سیاسی به انتشار مقالات دانشگاهی پرداخت. به دنبال رشد کیفی جامعه علمی کشور و تخصصی ­تر شدن مجلات دانشگاهی به تناسب، نامه مفید نیز فعالیت خود را تنها به سه رشته محدود ساخت و از سال 1384 تحت سه عنوان تخصصی «نامه فلسفی»، «نامه اقتصادی» و «نامه حقوقی» به صورت دو شماره در سال انتشار یافت.

بر اساس سیاست جدید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و تخصصی­تر شدن مجلات دانشگاهی تصویب شد هر مجله نه تنها در یک موضوع فعالیت نماید، بلکه در آن رشته نیز دامنه فعالیّت خود را به زمینه‌های خاصی محدود سازد. به علاوه بر اساس سیاست‌های پیش‌گفته از مجلات دانشگاهی درخواست شد نام خود را نیز به تناسب تغییر دهند. در پیروی از این سیاست‌ها، از ابتدای سال 1393 مجلات نامه مفید، به جای سه عنوان نامبرده با عنوان‌های تخصصی‌تر «هستی و شناخت»، «سیاست‌های اقتصادی» و «حقوق تطبیقی» انتشار می­یابد. بنابراین «هستی و شناخت» در واقع نام جدید مجله‌ای است که پیش از این «نامه فلسفی» شناخته ‌شده است.

خدای بزرگ را شاکریم که در تمام این سال‌ها به ما توفیق داد تا بدون وقفه در خدمت جامعة علمی کشور باشیم؛ گرچه مشکلات و سختی‌های کمرشکن همواره سدّ راه انتشار مجلات دانشگاهی است. این مشکلات به گونه‌ای است که کمتر نشریه دانشگاهی ایستادگی کرده و برای سالیان دراز منتشر می‌شود. با استعانت از خدای متعال دل به ادامه راه می‌سپاریم. 

 

دو فصلنامه هستی و شناخت از تمام اساتید، متفکران و صاحبان اندیشه و علاقه مند به موضوعات مرتبط با حوزه پژوهش های فلسفی دعوت می کند تا با ارسال آثار و مقالات علمی خود به دوفصلنامه هستی و شناخت، در تداوم این مسیر همیار آن باشند.

 

مشخصات عمومی نشریه:

دوفصلنامه هستی و شناخت یک نشریه با داوری بسته و دوسو ناشناس است که جهت گسترش مفاهیم فلسفی در ایران و انعکاس دیدگاه های موجود و همچنین جهت سهولت دسترسی به صورت دسترسی آزاد (رایگان) منتشر می شود و برای پذیرش و انتشار مقالات هیچ هزینه ای دریافت نمی کند. تمام هزینه های وابسته به تدوین، تهیه و انتشار مقالات از سوی دبیرخانه مراکز مطالعاتی دانشگاه مفید تامین می شود. نشریه به دو صورت چاپی و الکترونیکی و هر دو فصل یکبار به دست چاپ سپرده می شود و مقالات به دو زبان فارسی و انگلیسی پذیرفته و بررسی می شوند. حداقل زمان داوری مقالات در هستی و شناخت 8 هفته خواهد بود و در ضمن تمام مقالات فارسی باید دارای چکیده و منابع به زبان انگلیسی باشند. به منظور تضمین اصالت مقالات منتشر شده و جلوگیری از نقض اصول اخلاقی نشر، دوفصلنامۀ هستی و شناخت بر طبق سیاست های خود تمام مقالات را از طریق سامانه های مشابهت یاب سمیم نور/ همتا جو/ همانند جو بررسی می کند.

مقاله پژوهشی
مرزهای همجواری فلسفه و کلام
مرزهای همجواری فلسفه و کلام

امیر دیوانی

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1400، صفحه 7-26

https://doi.org/10.22096/ek.2023.555659.1455

چکیده
  اهتمام دانش کلام و فلسفه به موضوعاتی است که در قلمرو تجربه قرار نمی‌گیرند؛ مبدأ هستی و جهان‌های فراطبیعی از جملة این موضوعات‌اند. پرداختن به این دست از موضوعات، عقلی بودن این دو دانش و نیز همجواری آنها ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
معناشناسی فاعلیت خداوند در پرتو رهیافت فلسفی و معرفت دینی
معناشناسی فاعلیت خداوند در پرتو رهیافت فلسفی و معرفت دینی

حجت منگنه چی

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1400، صفحه 27-46

https://doi.org/10.22096/ek.2023.541540.1410

چکیده
  رابطة خداوند با جهان و موجودات آن، رابطة ایجادی بوده و او فاعل و خالق نظام امکانی است. در تبیین چگونگی این فاعلیت، میان مشهور متکلمان و فیلسوفان اختلاف‌نظر کلی وجود دارد. در این میان، اختلاف‌نظر دیگری ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
چیستی و چگونگی تکـوّنِ شناخت عقلی تصوری (مفاهیم ماهوی) و وجـه صدق آن بر کثیرین از منظر ملاصدرا
چیستی و چگونگی تکـوّنِ شناخت عقلی تصوری (مفاهیم ماهوی) و وجـه صدق آن بر کثیرین از منظر ملاصدرا

یزدان محمدی؛ سید محمد انتظام

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1400، صفحه 47-64

https://doi.org/10.22096/ek.2023.546200.1446

چکیده
  از دیرباز چیستی مفاهیم کلی ماهوی و چگونگی پدیدار شدن آنها در فاهمه انسان برای فلاسفه مسئله بوده است. از نظر ارسطو صورت عقلی، همان صورت حسی است که در فرایند تجرید و نادیده گرفتن عوارض جزئی‌کننده، کلی شده ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
شناختِ عینی محصولِ داروینیسمِ فعال در معرفت‌شناسی تکاملی پوپر
شناختِ عینی محصولِ داروینیسمِ فعال در معرفت‌شناسی تکاملی پوپر

مهدی بروجردی؛ هادی صمدی؛ علیرضا منصوری

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1400، صفحه 65-86

https://doi.org/10.22096/ek.2023.554478.1449

چکیده
  نظریة تکامل خوانش‌های متعددی از زمان طرح توسط چارلز داروین به خود دیده است. دیدگاه رایج در قرن بیستم مبتنی بر شانس کور و انتخاب طبیعی بود در حالی ‌که برخی دیدگاه‌ها موجودات زنده را ارگانیسم‌های فعال ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
اراده‌ی نیک و واقع‌گرایی اخلاقی در فلسفه اخلاق کانت
اراده‌ی نیک و واقع‌گرایی اخلاقی در فلسفه اخلاق کانت

مصطفی زالی؛ بهنام اخگر

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1400، صفحه 87-107

https://doi.org/10.22096/ek.2023.560519.1465

چکیده
  مفسران برساخت‌گرای اخلاق کانت مدعی‌اند که تمام ارزش‌ها و هنجارهای اخلاقی وابسته به کنشگران است و ارادة نیک ارزش‌های اخلاقی را وضع می‌کند. مفسران واقع‌گرای اخلاق کانت مدعی‌اند که اراده و خودآیینی ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بررسی اشکالات شیخ احمد احسائی به رابطه نفس و بدن از دیدگاه ملاصدرا
بررسی اشکالات شیخ احمد احسائی به رابطه نفس و بدن از دیدگاه ملاصدرا

محمد صادق عباسی آغوی؛ سید محمد انتظام

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1400، صفحه 109-130

https://doi.org/10.22096/ek.2023.556347.1456

چکیده
  مسائل انسان شناسی، از دیرباز مورد توجه ویژه فلاسفه و اندیشمندان مختلف بوده است. در این میان رابطه نفس و بدن جایگاه خاصی دارد. صدرالمتألهین با استفاده از مبانی حکمت متعالیه، دیدگاه خود را درباره رابطه ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
عدل الهی و حق بشری بررسی رابطۀ معنای عدالت خداوند و مسألۀ حق بشر با واکاوی دیدگاه استاد مطهری
عدل الهی و حق بشری بررسی رابطۀ معنای عدالت خداوند و مسألۀ حق بشر با واکاوی دیدگاه استاد مطهری

سید علی اکبر هاشمی کروئی

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1400، صفحه 131-150

https://doi.org/10.22096/ek.2023.550234.1432

چکیده
  در این مقاله از طریق پژوهش در چیستی معنای عدل الهی مسئله «حق بشر بر خدا» بررسی شده است. بحث از حق بشر بر خدا لازمة پذیرش عدل به معنای «دادن حق هر کس به وی» به منزله معنای عدل الهی است. پرسش اصلی ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
جایگاه خدا در زندگی انسان بر اساس انبساط وجودی صدرایی
جایگاه خدا در زندگی انسان بر اساس انبساط وجودی صدرایی

منوچهر شامی نژاد؛ عزیزه قائمی گرگری

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1400، صفحه 151-166

https://doi.org/10.22096/ek.2023.541283.1406

چکیده
  این مقاله در زمینه فلسفه ملاصدرا در صدد پاسخ به این پرسش است که جایگاه خدا در زندگی انسان بر اساس نظریه وجود منبسط کجاست؟ از نظر ملاصدرا، بنای خلقت بر تجلی و انبساط وجودی وجود واحد و مطلق است. معلول در ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
جایگاه عالم ناسوت و نسبت آن با انسان از منظر ابن عربی و مایستر اکهارت
جایگاه عالم ناسوت و نسبت آن با انسان از منظر ابن عربی و مایستر اکهارت

محمدمهدی عبدالعلی نژاد؛ احمد فاضلی

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1400، صفحه 167-186

https://doi.org/10.22096/ek.2023.562612.1467

چکیده
  ابن‌عربی و اکهارت با اینکه در بسیاری از اصول و مبانی با یکدیگر موافقت و مشابهت دارند، در وزنی که «تشبیه» و «تنزیه» خداوند می‌دهند، اختلاف دیدگاه دارند؛ همین اختلاف دیدگاه که در ابتدا در برابر ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
رویکرد ایمانگرایانه در معرفت شناسی دینی پلانتینگا
رویکرد ایمانگرایانه در معرفت شناسی دینی پلانتینگا

فهیمه خوشنویسان؛ زینب شکیبی؛ سیدعلی علم الهدی؛ جلال پیکانی

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1400، صفحه 187-208

https://doi.org/10.22096/ek.2023.1978371.1483

چکیده
  ویتگنشتاین با نگاه زبان‌شناختی به باورهای دینی و کیرکگارد با نگاه متعارض به گزاره‌های دینی جزء ایمان‌گرایان قلمداد می‌شوند. پلانتینگا رویکرد برون‌گرایانه و اعتمادگرایانه دارد. وی در سازوکار رسیدن ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بررسی جایگاه احساسات در ساختار ارزشهای اخلاقی در فلسفه برنتانو و شلر
بررسی جایگاه احساسات در ساختار ارزشهای اخلاقی در فلسفه برنتانو و شلر

فرزاد کیانی

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1400، صفحه 209-226

https://doi.org/10.22096/ek.2023.1982783.1485

چکیده
  پدیدارشناسی اخلاق نزد پایه‌گذاران این مکتب فلسفی روشی بود که به وسیله آن ساختار ارزش‌های اخلاقی در فلسفه کانت را نقد کنند. همچنین تعریف جدیدی از ارزش‌های اخلاقی ارائه دهند که بر مبنای حقیقت وجودی انسان ...  بیشتر
مقاله مروری
نسبت دیالکتیک وجودی و ادراک زیبایی در فلسفه افلاطون
نسبت دیالکتیک وجودی و ادراک زیبایی در فلسفه افلاطون

سارا منوچهری مقدم؛ محمدرضا ریخته گران

دوره 8، شماره 2 ، بهمن 1400، صفحه 227-246

https://doi.org/10.22096/ek.2023.550286.1431

چکیده
  زیبایی در فلسفة افلاطون به مثابة یک مفهوم بنیادین از جهت خاستگاه، ماهیت، ظهور و نحوة ادراک آن مورد توجه واقع شده است. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و با ابتنا بر مهم‌ترین رسالات افلاطون در باب زیبایی، ...  بیشتر
نسبت میـان بودن و داشتـن در فلسفه گابریل مارسل
نسبت میـان بودن و داشتـن در فلسفه گابریل مارسل

عبدالکریم محمدی؛ شهلا اسلامی

دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1395، ، صفحه 61-78

https://doi.org/10.22096/ek.2016.29671

چکیده
  چکیده از نظر گابریل مارسل آدمی دو گونه ارتباط با هستی دارد: «بودن» و «داشتن» و این دو، لازمه زندگی هستند. انسان، غالباً مقوله ملک و «داشتن» را بر بعضی از عناصر شخصی و حتی بر افکار و تصورات ...  بیشتر
دروغ در فلسفه کانت: منازعـه کانت و کنستـان درباره «حق دانستنِ حقیقت»
دروغ در فلسفه کانت: منازعـه کانت و کنستـان درباره «حق دانستنِ حقیقت»

علی معظمی جهرمی

دوره 1، شماره 1 ، شهریور 1393، ، صفحه 103-122

چکیده
  در فلسفه اخلاق کانت مسئله دروغ به ‌عنوان نمونه‌ فعل غیر‌اخلاقی، مورد نسبتاً متمایزی است. کانت زمانی که می‌خواهد مفهوم امر تنجیزییا امر مطلق را در مبادی مابعد الطبیعه اخلاق برای نخستین بار صورت‌بندی ...  بیشتر
خیال و ابژکتیویته در نقد اول کانت
خیال و ابژکتیویته در نقد اول کانت

عقیل فولادی

دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1393، ، صفحه 79-98

چکیده
  این مقال، نخست به پیشینه بحث خیال می‌پردازد و بدین ‌طریق تأثیرگذاران بر کانت را روشن می‌نماید. پس از آن توضیحی در باب ابژکتیویته داده می‌شود و سپس به بحث از خیال در نقد عقل محض پرداخته می‌شود.  قوه ...  بیشتر
عقل‌گـرایی اعتدالـی ـ انتقـادی در پذیرش باورهای دینی
عقل‌گـرایی اعتدالـی ـ انتقـادی در پذیرش باورهای دینی

عبدالرحیم سلیمانی

دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1393، ، صفحه 21-38

چکیده
  در ارزیابی باورهای دینی کسانی قائل شده‌اند که یک شخص در صورتی مجاز به پذیرش یک باور است که برای آن برهانی داشته باشد که همه عقلای عالم را قانع کند، یا گفته‌اند فرد باید برای همه باورها و اعمال خود برهان ...  بیشتر
بررسی برهان صدیقین ابن سینا
بررسی برهان صدیقین ابن سینا

عباس قربانی؛ فهیمه نیکخواه

دوره 1، شماره 1 ، شهریور 1393، ، صفحه 139-164

چکیده
  اثبات واجب الوجود و امکان و چگونگی شناخت او، از اهم مسائل فلسفه است. در میان براهین متعددی که برای اثبات واجب از سوی اندیشمندان، مانند، برهان امکان و وجوب، برهان حرکت، برهان حدوث و برهان نظم و ... ارائه ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
برهان فرا-استقراء بدبینانه و واقع‌گرایی علمی: رویکردهای غیر ارجاعی
برهان فرا-استقراء بدبینانه و واقع‌گرایی علمی: رویکردهای غیر ارجاعی

میرسعید موسوی کریمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 مرداد 1401

https://doi.org/10.22096/ek.2022.548748.1427

چکیده
  بنا به برهانی موسوم به «معجزه نیست» (NM)، اگر هویاتِ به ویژه مشاهده‌ناپذیری که توسط نظریه‌های علمی ارائه و فرض می‌شوند، وجود نداشتند، یعنی، اگر این نظریه‌ها گزارش‌گر (تقریبا) صادقی از عالم نبودند، ...  بیشتر

ابر واژگان

نشریات مرتبط