نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استاد دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.
2 دانشجوی دکتری دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.
چکیده
پذیرش خلافت در مقام مظهریت در ربوبیت از مهم‌ترین و اساسی‌ترین اهداف و فلسفه آفرینش انسان است. کسب کمالات اسمایی و بقا به صفات الهی در گفتارو کردار مهم‌ترین وظیفه انسان است .صراط مستقیم عبودیت راهی است که در سایه آن انسان با استمداد از تکامل علمی و عملی می‌تواند اسماء و صفات الهی سرشته در ذات خویش را فعلیت بخشیده و به مقام فنای اسمائی و صفاتی و افعالی که ازآن به «تأله» یاد می‌شود نائل گردد. این مقاله در آغاز نگاهی به مفهوم‌شناسی تأله دارد و ضمن اثبات احراز این مقام توسط انسان با توجه به لایه‌های وجودی او با سیری درمتون دینی و آثار حکما وعرفای متأله به تبیین چگونگی نیل به این درجه پرداخته است و به این نتیجه رسیده که تحلیل مقام تأله پیوندی عمیق با جهان‌بینی توحیدی دارد به طوری که کلید گشایش بسیاری از پیچیدگی‌های معرفتی فلسفه دین در محورهای اساسی مبدأ شناختی ،معاد شناختی و راهنما شناختی؛ شناخت حقیقت انسان و رسالت او در عالم هستی است
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Mystical Quranic Epistemology of the Position of Theosophia
نویسندگان [English]
- Mohammad Hussein Bayat 1
- Masoumeh Marzban 2
1 Professor of Philosophy, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.
2 Ph.D. Student of Philosophy, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.
چکیده [English]
The acceptance of the caliphate as the manifestation of lordship is one of the most important and fundamental goals and wisdom of human creation. It is the most important task of human being to achieve the Nominal perfection and survival to divine traits in behavior and speech. The straight line of worship is the way in which human beings, through the seeking help of scientific and practical evolution can activate the divine Names and attributes in their essence and achieve the position of the nominal, attributal, and actual annihilation which is mentioned as theosophical position. This article, at the beginning, looks for the semantic of theosophy. And while proving that this position can be satisfied by man, according to his existential layers, has cleared how this position can be achieved, according to the context of religion and the works of mystics, then has come to the conclusion that the analysis of the theosophical position has a profound connection with the monotheistic worldview, which is the key to opening many of the ambiguities of epistemic complexities in philosophy of religion. It is the fundamental axioms of cognitive science, resurrectional, and the science of guidance to know the truth of man and his mission in the universe.
کلیدواژه‌ها [English]
- Keyword: Theosophy
- Mysticism
- Mortality
- Lordship
- Worship
الف- فارسی
- نهج الفصاحه، مترجم: ابوالقاسم پاینده تهران: ایرانسال، 1382.
- نهج البلاغه، مترجم: محمد دشتی، تهران: مؤسسه فرهنگی تحقیقات امیرالمومنین، 1380.
- ابن عربی، محمدبن علی، فتوحات المکیه، مترجم: محمد خواجوی، قاهره، چاپ اول، 1381.
- بیات، محمد حسین، امامت از منظر شیعه دوازده امامی، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی، چاپ اول، 1395.
- جوادی املی، عبدالله، رحیق مختوم، قم: نشر اسرا، چاپ اول، 1375.
- _________ ، تفسیر قران کریم، قم: نشر اسرا، چاپ دوم، 1387.
- _________ ، کرامت در قرآن، تهران: مرکز فرهنگی رجا چاپ اول، 1366.
- حسن زاده املی، حسن، عیون مسایل النفس و شرح العیون فی شرح العیون، تهران: امیرکبیر چاپ دوم، 1385.
- _________ ، اتحاد عاقل به معقول، تهران: حکمت، 1404 ق.
- _________ ، انسان در عرف عرفان، تهران: سروش، چاپ یازدهم،1391.
- _________ ، رساله اناالحق، قم: قیام، 1373.
- _________ ، هزار و یک کلمه، قم: بوستان کتاب، 1386.
- خمینی ،روح الله، مصباح الهدایه الی الخلافه و الولایه، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ سوم، 1372.
- _________ ، شرح دعای سحر، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ دوم، 1423 ق.
- سجادی، سید جعفر، فرهنگ لغات و اصطلاحات و تعبیرات عرفانی. تهران: طهوری، چاپ دهم، 1393.
- شیرازی صدرالدین محمد بن ابراهیم، تفسیر القرآن الکریم، مترجم محمد خواجوی، قم، 1370.
- ____________ ، مجموعه رسائل فلسفی، تهران: انتشارات حکمت، 1375.
- صدوق شیخ محمد بن علی بن حسین بن بابویه، من لا یحضر الفقیه، ترجمه علی اکبر غفاری، تهران: نشرصدوق، 1382.
- طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی التفسیر القران، ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی قم: انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ پنجم، 1378.
- _____________________ ، رسالة الولایه، قم: الدراسات الاسلامیه، 1360.
- فناری، محمدبن حمزه، مصباح الانس، مترجم: صدرالدین قونوی، قم: آیت اشراق، 1388.
- نسفی، عزیزالدین، الانسان الکامل، مترجم: ضیاءالدین دهشیری، تهران: طهوری، 1377.
- نراقی، مهدی بن ابی ذر، جامع السعادات، مترجم: سید جلال الدین مجتبوی، تهران: حکمت، 1390.
- یتربی، سید یحیی، عرفان عملی، قم: مؤسسه بوستان کتاب، چاپ سوم، 1392.
- یزدان پناه، سید یدالله، مبانی و اصول عرفان نظری، تهران: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، چاپ پنجم، 1393.
- جمعی از نویسندگان، مجموعه مقالات همایش ابعاد وجودی انسان، به کوشش: محمد حسین بیات و عباس اشرفی، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی، 1394.
- قرآن کریم.
- جیلی ،عبدالکریم، الانسان الکامل فی معرفه الاواخر و الاوایل، مصر: الحلبس، 1390.
- _________ ، شرح مشکلات الفتوحات المکیه ابن عربی، چاپ یوسف زیدان کویت، 1992 م.
- خمینی، روح الله، تعلیقات علی شرح فصوص الحکم و مصباح الانس، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه، چاپ دوم، 1410 ق.
- شیرازی صدرالدین محمدبن ابراهیم، الاسفار اربعه، بیروت، 1981 م.
- _____________ ، الحکمه متعالیه فی الاسفارالعقلیه الاربعه، بیروت: دارالاحیاء الترات، چاپ سوم، 1392.
- ____________ ، الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه، تصحیح: سید جلال الدین آشتیانی مشهد: مرکز الجامعی، چاپ دوم، 1360.
- صدوق، شیخ محمد بن علی بن حسین بن بابویه، التوحید، تصحیح هاشم حسینی تهرانی، قم: جامعه، چاپ دوم، 1388 ق.
- طباطبایی، سید محمد حسین، رسالة الولایه، قم:الدراسات الاسلامیه، 1360.
- فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، به کوشش مهدی مخزومی و ابراهیم سامرایی، قم، 1405 ق.
- فرغانی، سعید بن محمد، (1393). مشارق الدراری (شرح تائبیه ابن فارض)، قم: بوستان کتاب.
- فیض کاشانی، ملا محسن، تفسیر الصافی، تهران: صفا، 1405 ق.
- قونوی، صدرالدین، محمد بن اسحاق، اعجاز البیان فی تاویل ام القرآن: (ای تفسیر السوره المبارکه الفاتحه)، قم، 1404 ق.
- قیصری، داود بن محمود، فصوص الحکم، محقق حسن حسن زاده آملی، قم: بوستان کتاب، چاپ سوم، 1385.
- کلینی محمد بن یعقوب، الاصول من الکافی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1388.
- مجلسی محمد باقر بن محمد، بحارالانوار، سید جواد علوی، تهران: دارالکتب الاسلامیه، 1362.
- _____________ ، مراه العقول فی شرح اخبار آل رسول، تحقیق: هاشم رسولی، قم: دارالکتب الاسلامیه، چاپ دوم، 1363.
)
ارسال نظر در مورد این مقاله