نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه، دانشگاه تبریز، آذربایجان شرقی، ایران.

2 دانشیار گروه فلسفه، دانشگاه فردوسی مشهد، خراسان رضوی، ایران.

چکیده

افلاطون و فلوطین، به عنوان دو تن از تاثیرگذارترین فیلسوفان دوره‌ی کلاسیک، توجه ویژه‌ای به شهود داشته‌اند. تفاوت‌هایی که این دو در مباحث فلسفی مختلف دارند، موجب می‌شود که نگاه واحدشان به شهود را مورد تردید قرار دهیم. مساله‌ی جدی جستار حاضر این است که شهود در نظر هر یک از این دو فیلسوف به چه معناست، با چه روشی حاصل می‌شود، چه ویژگی‌هایی دارد و به کدام امور تعلق می‌گیرد؟ پاسخ این پرسش، که در پایان روشن خواهد شد، این است که شهود برای هر دوی ایشان آگاهی بی‌واسطه‌ای است که برای عقل انسان رخ می‌دهد؛ درحالی‌که هم افلاطون و هم فلوطین فعالیت‌هایی را برای حصول شهود عقلانی به سالکان توصیه می‌کنند که عمدتا بر دو نوع فعالیت‌های ممارستی عقلی و فعالیت‌های مربوط به تزکیه‌ی نفس هستند. همچنین در پایان بدین نتیجه رهنمون خواهیم شد که، علی‌رغم تفاوت‌های چشمگیر این دو فیلسوف در مشی فلسفی و نحوه‌ی بیان مطالب، مراد هردوی ایشان از شهود، امری واحد است که با رعایت دو جنبه‌ی نظری و عملی حاصل می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Plato and Plotinus on Intuition: A Comparative Study

نویسندگان [English]

  • Mohammad Anbarsooz 1
  • Jahangir Masoodi 2

1 PhD student, University of Tabriz, East Azerbaijan, Iran.

2 Associate Professor, Department of Philosophy, Ferdowsi University of Mashhad, Khorasan Razavi, Iran.

چکیده [English]

Plato and Plotinus, both as the two of the most influential philosophers of the classical period, had a special attention to intuition. Given the different approaches to the different philosophical issues that they have, it requires us to doubt on their unique visions upon intuition. The exact matter of the present paper is to consider what it means “intuition” to each of these two philosophers? By what method to be achieved? What are its characteristics and what things belong to?The response to the question, which will be clear in the end, is that the intuition for both of them is an immediate manifestation that is happening to human intellect; though both Plato and Plotinus, in order to achieve intellectual intuition,recommend activities to the Seekers which are primarily of two types of intellectual practice and self-purification activities.Also at the end we will be led to the conclusion that, regardless of significant differences between the two philosophers on the philosophical line and the way they interpret the issues, they both apply the intuition in a single meaning that can be achieved with respect to both theory and practice.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Intuition
  • Theory
  • Practice
  • Dialectic
-     اروین، ترنس (1380)، تفکر در عهد باستان، ترجمه محمدسعید حنایی کاشانی، چاپ اول، تهران: قصیده.
-     استیس، والتر ترنس (1386)، تاریخ انتقادی فلسفه یونان، ترجمه یوسف شاقول، قم: دانشگاه مفید.
-     افلاطون (1380)، دوره آثار افلاطون. ترجمه محمدحسن لطفی، تهران: خوارزمی.
-     بریه، امیل (1374)، تاریخ فلسفه، ترجمه علی‌مراد داوودی، چاپ دوم تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
-     بورمان، کارل (1375). افلاطون، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران: طرح نو.
-     پاپکین، ریچارد و استرول، اوروم (1389)، کلیات فلسفه، چاپ اول، ترجمه جلال‌الدین مجتبوی، تهران: حکمت.
-     پور جواد، نصرالله (1358)، درآمدی بر فلسفه فلوطین، تهران: انجمن فلسفه ایران.
-     جلالوند، مهدی (1385)، «بررسی مسئله‌ی شهود در آثار افلاطون»، انسان پژوهی دینی، 135-144.
-     حسینی شاهرودی، مرتضی و حسین پور، رسول (1390)، «شهود در فلسفه، استدلال در عرفان»،  فلسفه و کلام، بهار و تابستان 1390، شماره 86 ، صص91-118.
-     راسل، برتراند (1355)، مسائل فلسفه، ترجمه منوچهر بزرگمهر، تهران: خوارزمی.
-     رحمانی، غلامرضا (1389)، «سفر معنوی از فلوطین تا ملاصدرا»،  معرفت فلسفی، سال نوزدهم، شماره 12، پیاپی 159، ویژه ی فلسفه، صص 25-34.
-     سلطانی کوهستانی، مریم و صدر مجلس، مجید (1393)، «اشراق و شهود از نگاه افلاطون»، پژوهشهای فلسفی، شماره 14، صص 1-26.
-     عبدل‏آبادی، علی‌اکبر (1389)، «نگاهی به جایگاه مفهوم "استعلایی" در فلسفه‌ی نظری کانت»، پژوهشهای فلسفی، شماره 216، صص 81-103.
-     علی‌پور، مهدی (1385)، «سیری در اندیشه‌ی خدا در دستگاه فلسفی فلوطین»، خردنامه صدر، شماره 43، صص 67-83.
-     فتحی، حسن (1385)، «اصطلاحات مورد استفاده افلاطون در باب نظریه مثل»، فصلنامه علامه، شماره 10، صص 173-182.
-     فتحی، حسن (1386)، «آیا افلاطون مرتبه عالم محسوس را پایین آورده است؟»، مجله علمی-پژوهشی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، شماره 51، صص 119-128.
-     فروغی، محمدعلی (1387)، سیر حکمت در اروپا، تهران: زوار.
-     فلوطین (1366)، دوره آثار فلوطین، چاپ اول، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران: خوارزمی.
-     قوام صفری، مهدی (1386)، «اشراق از نگاه افلاطون و سهروردی» مجله ذهن، شماره 31، صص 33-50.
-     کاپلستون، فردریک (1385)، تاریخ فلسفه یونان و روم، ترجمه جلال‌الدین مجتبوی، تهران: علمی و فرهنگی.
-     گاتری، دبلیو کی سی (1377)، تاریخ فلسفه یونان، جلد 18، تهران: فکر روز.
-     گمپرتس، تئودور (1375)، متفکران یونانی، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران: خوارزمی.
-     مگی، براین (1385)، فلاسفه بزرگ (آشنایی با فلسفه غرب)، ترجمه عزت‌الله فولادوند، تهران: خوارزمی.
-     ندایی، محمدعلی (1384)، «درآمدی بر معرفت‌شناسی فلوطین»، الهیات و حقوق، شماره 5، پیاپی 18، صص 101-124.
-     یاسپرس، کارل (1363)، فلوطین، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران: خوارزمی.
-     یزدان پناه، یدالله (1389)، حکمت اشراق، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
 
-         Armstrong, A.H. (1953), Plotinus, New York: Collier.
-         Audi, Robert (1999), The Cambridge Dictionary of Philosophy, Second Edition, New York: Cambridge.
-         Blackburn, Simon (2005). Dictionary of Philosophy, California: Oxford.
-         Bussanich, John (1996). "Plotinus's Metaphysics of the One", in The Cambridge Companion to Plotinus, Edited by Lloyd P Gerson, Cambridge: Cambridge University Press.
-         Emilsson, Eyjolfur Kjalar (2007). Plotinus on Intellect, Oxford: Clarendon Press.
-         Ousager, Asger (2005). Plotinus on Selfhood, Freedom and Politics, Aaurhus: Aaurhus University Press.
-         Preus, Anthony (2007). Historical Dictionary of Ancient Greek Philosophy, Lanham: The Scarecrow Press.
-         Ritter, Constantin (1933). The Essence of Plato's Philosophy, Translated by Adam Alles, New York: Dial Press.
-         Stokes, Michael (1998). "Plato and the Sightlovers of the Republic", in Plato critical assessments, Edited by Nicholas D.Smith, London: Routledge.
Taylor, Richard (1955). Plato, the Man and his Work, London: University of Edinburgh
CAPTCHA Image