نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• ایوب افضلی ¹
• ابوالقاسم فنائی ²

¹ کارشناسی ارشد فلسفه دین، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران.

² استادیار دانشکده فلسفه، دانشگاه مفید، قم، ایران.

چکیده

در تاریخ اندیشة اسلامی و مسیحی قانون طبیعی از مهم‌ترین نظریه‌هایی است که به توضیح سرشت اخلاق مورد توصیة دین پرداخته است. پروفسور فینیس (فیلسوف و متأله مسیحی) و علامه طالقانی (فیلسوف و متأله اسلامی) دو چهرة شناخته‌شده در فلسفه و الاهیات به شمار می‌روند. در این نوشتار با صرف نظر از محتوای اخلاقی نظریة این دو تفکر، به بررسی پیامدهای مترتب بر مبانی آنان می‌پردازیم و نشان می‌دهیم که بازخوانی منطقی مبانی آنان از زاویة الاهیات، انسان‌شناسی، معرفت‌شناسی و متافیزیک، به خوانشی حداکثری از نظریة دینی قانون طبیعی منجر می‌شود؛ مقصود از خوانش حداکثری، خوانشی است که در کنار متافیزیک واقعگرایانه به نوعی «معرفت‌شناسی طبیعی» در اخلاق دینی قائل است، بدین معنا که افزون بر قول به عینی بودنِ هنجارهای اخلاق دینی، که از نظر این دو متفکر همان قانون طبیعی است، شناخت مفاد این هنجارها را نیز بدون مراجعه به متون مقدس و صرفاً در پرتو خردطبیعی ممکن می‌داند.

کلیدواژه‌ها

• "قانون طبیعی"
• "خوانش دینیِ حداکثری از قانون طبیعی"
• "تحلیل پی‌آمد شناختیِ مبانیِ قانون طبیعی"
• "قانون طبیعی و خرد طبیعی"

عنوان مقاله [English]

Rethinking the Theory of Natural Law in Philosophical Theology: Investigating the Meta-ethics approach of Prof. Phineas and Allameh Taleghani

نویسندگان [English]

• Ayuob Afzali ¹
• Abolghasem Fanaei ²

¹ Master of Philosophy of Religion, University of Religions and Religions, Qom, Iran.

² Assistant Professor, Faculty of Philosophy, Mofid University, Qom, Iran.

چکیده [English]

In the history of Islamic and Christian thought, natural law is one of the most important theories that has explained the nature of morality recommended by religion. Professor Phineas (Christian philosopher and theologian) and Allameh Taleghani (Islamic philosopher and theologian) are two well-known figures in philosophy and theology. In this paper, regardless of the moral content of the theory of these two thinkers, we examine the consequences of their principles and show that the logical re-reading of their foundations from the perspective of theology, anthropology, epistemology and metaphysics leads to a strong reading of the religious theory of natural law. ; Strong reading is a reading that, along with realistic metaphysics, acknowledges a kind of "natural epistemology" in religious ethics, meaning that in addition to advocating the objectivity of the norms of religious ethics, which for these two thinkers is equivalent to natural law, states that it is possible to know the contents of these norms without referring to the sacred texts and only in the light of natural wisdom.

کلیدواژه‌ها [English]

• "Natural law"
• "Strong religious reading of natural law"
• " Epistemological consequential analysis of the foundations of natural law"
• "Natural law and natural wisdom"