نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• اقدس یزدی

دانشجوی دکتری فلسفه وکلام دانشگاه تهران

چکیده

در طول تاریخ بشر در کنار مساعى انبیاء الهى در راستاى معرفى خداى حقیقى به انسانها، عقلاء و متفکرینى نیز بوده‏اند که حداکثر تلاش خود را جهت رهیافت عقل به وجود خداوند به کار گرفته‏اند. در این میان ابن سینا به عنوان فیلسوفى مسلمان از منزلت رفیعى برخوردار است. در مقاله حاضر پس از بحث از نظرى بودن مسأله اثبات خدا و این که از میان انواع براهین فلسفى چگونه برهانى در این باره قابلیت دارد. به بیان تقریرهاى مختلف ابن سینا براى اثبات وجود بارى تعالى در مهمترین آثار او یعنى: «شفا» «اشارات»، «نجات» و «مبدأ و معاد» پرداخته و توضیح مى‏دهیم که همه این تقریرها قابل جمع به بیان واحدى هستند. ابن سینا برهان خود را «صدیقین» مى‏نامد که از این جهت مورد انتقاد ملاصدرا واقع شده است. از نظر بزرگان فلسفه، برهان ابن سینا نه لِمّ است و نه دلیل، بلکه شبه لمّ است. در پایان به برخى ایرادات وارد بر برهان پرداخته‏ایم

کلیدواژه‌ها

• برهان لمّى
• ممکن الوجود
• واجب الوجود
• تسلسل
• برهان وسط و طرف
• برهان وجوب و امکان
• صدّیقین

عنوان مقاله [English]

THE EXISTENCE OF GOD FROM IBN SINA'S POINT OF VIEW

نویسنده [English]

• Aghdas Yazdi

PhD student in Philosophy and Theology, University of Tehran

چکیده [English]

Throughout the history of mankind, there have been divine Prophets and thinkers (theosophists) who tried their best to offer arguments ("proofs") for the existence of the Divine. Ibn Sina (Avicenna), referred to as an Islamic philosopher, plays a significant part in offering proofs or demonstrations for the existence of the Divine ("God").
In this article, the writer discusses that the problem of the existence of God is a theoretical one and that among the existing philosophical proofs for the existence of God a few can deserve serious attention, focusing his discussion on various accounts Ibn Sina offered for the existence of God in his most significant works such as "al-Shifa" ("Healing"), al-Najah ("Deliverance") and "al-Mabda" wa’l-ma’ad and goes on to explain that all these accounts are actually one and the same statement. Ibn Sina calls his demonstration (Borhan) "Seddiqin" and, as such, has been criticized by Mullă Sadră (Muhammad ibn Ibrahim al-Qawami al-Shirazi).
From the viewpoint of eminent philosophers, Ibn Sina’s demonstration is neither an apriori demonstration nor an argument (dalil); rather it is a quasi-apriori demonstration.
The article comes to an end with a brief discussion on some objections to Ibn Sina’s demonstration.