نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استادیار گروه فلسفه دانشگاه بین المللی امام خمینی
چکیده
هدف از این مقاله تحقیق در خصوص نظر ارسطو در باب محرک اول یا خداست. ارسطو درکتاب مابعد الطبیعه خود درباره حکمت یا فلسفه اولى بحث و براى آن دو تعریف ذکر مىکند: 1- بحث درباره علل اولیه واقعیت 2- بحث درباره موجود بما هو موجود. این کتاب خود مشتمل به چهارده کتاب فرعى است. در کتاب آلفا علل اولیه را چهار تا مىداند: فاعلى، صورى، مادى، غایى. در کتاب لاندا، وارد بحث از محرک اول مىشود. قصد ارسطو تبیین وجود حرکتى است که سراسر عالم مادى را فراگرفته است و از این زاویه است که وارد بحث خدا مىشود. از نظر او، کل عالم کاروانى است که از قوه و نقص به سوى فعلیت و کمال روان است و محرک اول که فعلیت محض است، در رأس هرم هستى قرار گرفته و این قافله را به جذبه شوق به سوى خود مىکشاند. به تعبیر دیگر او علت غایى حرکت عالم است، نه علت فاعلى آن. ارسطو بعد از اثبات وجود محرک نامتحرک اول، آن را با خدا یکى مىداند و براى او صفات الهى مانند حیات و علم قائل مىشود و با این کار اصل اول فلسفى عالم را با اصل بنیادین دینى متحد مىسازد، بعد از آن که آن دو از هم جدا شده بودند.
فعل خداى ارسطو، فکر است و متعلق این فکر هم، تنها خود اوست. بنابراین او علم و عنایتى به جهان ندارد. او معبود هم نیست. همچنان که خالق هم نیست. زیرا ارسطو ماده و حرکت را ازلى مىداند.
جهان ارسطو غایتمند است، اما نه بدان معنا که موجودات آگاهانه به سوى غایت خویش روانند و نه بدان معنا که خدا، عالم را چنین قرار داده است. نفوذ و تأثیر خدا در عالم مانند نفوذ و تأثیرى است که شخصى ناآگاهانه، در شخصى دیگر دارد یا حتى مانند تأثیرى که یک مجسمه در طالب خود ایجاد مىکند. سخن آخر این که آراء ارسطو در باب خدا نه کافى است و نه حتى چندان منظم و مبوّب.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
PRIME MOVER (PRIMUM MOBILE) AS VIEWED BY ARISTOTLE
نویسنده [English]
- Seyyed Mohammad Hakkak
Assistant Professor, Department of Philosophy, Imam Khomeini International University
چکیده [English]
This article seeks to cast light on the concept of "prime mover", the original and cause of motion (change) in the universe, an idea that was developed by Aristotle. In his work entitled Metaphysics, "wisdom" (Sophia) or "first philosophy" is defined as I) a “theoretical science of the first causes of reality" and 2) a "science of being qua being". Metaphysics itself consist of fourteen books. In Book Alfa, he recounts the first causes as efficient cause, formal cause, material cause and final (ultimate) cause.
In book lambda, Aristotle deals with prime mover. In it he intends to give some explanations of the existence of motion in the material world or the universe and comes to the discussion about God from the very point of view. All things, said Aristotle, are involved in process of change. In other words, all of reality is moving from the state of potentiality to a state of actuality.
He considered the prime mover as a Being or God, the actuality in Himself. Such a Being or "God" lies at the top of the pyramid of existence and all material things are drawn or attracted towards Him through the power of attraction, by being desired and loved, not by force. In fact, Aristotle considered the Prime mover as the ultimate cause of motion in the universe and not as its efficient cause. Aristotle thought of the unmoved mover as God and applied such divine attributes as existence and knowledge to Him, and in doing so he reconciled the first philosophical principle of the universe with the fundamental religious principle after they had been taken apart.
The act of Aristotle’s God is thinking and the object of this thinking is Himself. Therefore, He does not know anything and pays no attention to the universe. He is not even the object of worship as much as He is not the creator, for Aristotle considered matter and motion as something eternal.
Aristotle’s world of reality is purposeful, but not in the sense that all creation moves to its end consciously and that God has created the world as such. God’s influence on the universe is like the influence someone has on someone else unconsciously, or like the effect of a statue on an observer
)
ارسال نظر در مورد این مقاله