نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• رضا برنجکار

عضو هیأت علمى مجتمع آموزش عالى قم وابسته به دانشگاه تهران

چکیده

تحلیل فضیلت و ارتباط آن با معرفت از مباحث مهم فلسفه اخلاق است که نحوه برداشت از آن در علم اخلاق نیز مؤثر است. سقراط که گاه او را موسس فلسفه و پدر فلسفه اخلاق مى‏نامند (فرانکنّا، 1376: 20) فضیلت را لازمه معرفت مى‏دانست و بر آن بود که اگر کسى خوب و بد را از هم باز شناسد، هیج عاملى نمى‏تواند او را به عملى بر خلاف معرفتش وادار سازد. پس از سقراط دیگر فلاسفه در مقابل این نظر واکنش نشان دادند. شاگرد او افلاطون نظریه استادش را پذیرفت، اما شاگرد افلاطون، ارسطو، نظریه سقراط را انکار کرد و به تفصیل به نقد و بررسى آن پرداخت. هدف اصلى این مقاله بیان نقدهاى ارسطو بر نظریه سقراط است. این نقدها از یک سو دیدگاه ارسطو را درموضوع مورد بحث، تبیین مى‏کند و از سوى دیگر با طرح احتمالات مختلف درباره نظریه سقراط و نقد و بررسى آنها، پرتوى بر نظریه سقراط مى‏افکند.
مهمترین نقد ارسطو، بر نظریه سقراط این است که این نظریه، تأثیر گرایشها و انفعالات نفسانى بر اعمال را نادیده مى‏گیرد. نکته قابل توجه این است که به نظر مى‏رسد، ارسطو در نقد یکى از تقریرهاى نظریه سقراط، خود را ناتوان از ارائه ردّى قاطع مى‏بیند و در مقابل آن تسلیم مى‏شود

کلیدواژه‌ها

• فضیلت
• معرفت
• قاعده عقلى
• پندار
• تخیل

عنوان مقاله [English]

ARISTOTLE'S CRITIQUE OF SOCRATIC - PLATONIC CONCEPT OF VIRTUE (THE UNITY OF VIRTUE AND KNOWLEDGE)

نویسنده [English]

• Reza Berenjkar

Faculty member of Qom Higher Education Complex affiliated to the University of Tehran

چکیده [English]

The analysis of Virtue and its relationship with knowledge is considered to be one of the important issues in moral philosophy, and the way in which virtue and knowledge is conceived is of significance in ethics, too.
Frankenna thought of virtue as essential to knowledge and maintained that if one can distinguish what is wrong from what is right, nobody can force him or her to act in opposition to his knowledge.
After Socrates, other philosophers reacted against this concept of virtue. Plato, Socrates" pupil, adopted his master’s concept of virtue, but Aristotle, Plato’s pupil, rejected Socrates" concept of virtue and criticized it in detail. This article aims to make some remarks on Aristotle’s critique of Socrates" concept of virtue. These remarks and criticisms seek to explain Aristotle view of the subject in question on the one hand, and cast light on Socrates" concept of virtue by taking into consideration certain views on the other.
Aristotle’s most important critique of Socrates" concept of virtue is that this concept ignores the effects desires and passions excerpt on human actions. It is important to note that, Aristotle in one of his critiques of Socrates" concept of virtue, states that he is incapable of rejecting Socrates" concept of Virtue conclusively and apt to submit it.