نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• مرتضی مردیها

استادیار دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

هابز و لاک دو تن از مؤسسان فلسفه مدرن هستند. البته این دو بیشتر به عنوان فیلسوف سیاسی نامبردارند، اما هم کتاب «لویاتان» هابز و هم کتاب «رساله درباره فهم بشری» لاک از مهم‏ترین کتاب­های شناخت­شناسی در قرن هفدهم و آغاز عصر مدرن محسوب می‏شوند. روسو البته شناخت‏شناس نبود، اما متأثر از فلسفه شناخت لاک، انسان‏شناسی خاصی تدوین کرد که فلسفه سیاسی قرارداد اجتماعی را در سیطره خود گرفت. چه رابطه‏ای میان شناخت‏شناسی، انسان‏شناسی و  فلسفه سیاسی این فیلسوفان وجود دارد؟ مقاله حاضر در پی جستجوی پاسخ این پرسش و تقویت این فرضیه است که شناخت­شناسی لاک  انسان‏شناسی روسو را زمینه‏سازی کرد و این دو، یکی با صراحت کمتر و دیگری با صراحت بیشتر، تفکری را تقویت کردند که می‏توان از آن به عنوان آنارشیسم پنهان تعبیر کرد. این تفکر به دست مارکس به اوج خود رسید و به جزء مشترک فلسفه‏های سیاسی رقیب هم­چون لیبرالیسم و سوسیالیسم بدل شد

کلیدواژه‌ها

• آنارشیسم
• شناخت‏شناسی
• انسان‏شناسی
• فلسفه سیاسی
• لوح سفید

عنوان مقاله [English]

The philosophical foundations of anarchism (The anarchism concealed in competing schools)

نویسنده [English]

• Morteza Mardiha

Assistant Professor Allameh Tabatabai University

چکیده [English]

Hobbs and Locke are two of the founders of modern philosophy. Though both are widely known as political philosophers, Hobbs' "Leviathan" and Locke's "An essay concerning human understanding" are among the most important epistemological works in the 17^th century and the beginning of the modern era. Rousseau was not an epistemologist, but, under the influence of Locke's epistemological philosophy, founded a specific type of anthropology that dominated the social contract political philosophy. What kind of relationship can be established among epistemology, anthropology, and political philosophy in these scholars? The present paper is to answer the question based on the hypothesis that Locke's epistemology prepared the grounds for Rousseau's anthropology and that both of them, though with deferent degrees of clarity, strengthened a thesis that may be called concealed anarchism. Later, Marx reinforced the idea and, thus, it turned into an integrated part of competing philosophies such liberalism and socialism

کلیدواژه‌ها [English]

• anarchism
• epistemology
• anthropology
• political philosophy
• Tabula Rasa