نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.

2 دانشیار فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.

چکیده

این مقاله در زمینه فلسفه ملاصدرا به بررسی این پرسش می پردازد که نظریه وجود عین الربطی معلول چه پیامدهایی در بعد اخلاقی و اجتماعی دارد؟ از دیدگاه ملاصدرا وجود معلول عین الربط بوده و استقلالی ندارد و از مراتب وجود علت انتزاع می-شود. معلول پرتوی از انبساط وجودی وجود علت حقیقی است و علت در مرتبه علیت واجد تمام مراتب معلولات است. در پارادایم فکری صدرایی تمامى علّت‌ها و فاعل‌ها عین ربط به واجب تعالى بوده و هیچ نحوه استقلالى ندارند. افاضه وجود، منحصر در ذات بارى است و دیگر علّت‌ها از مجارى و واسطه‏هاى فیض اویند. این گونه نیست که تنها وجود فاعل مباشر مستند به او باشد، بلکه تمامى شؤون او نیز مستند به فاعل حقیقى است و هر آن، وجود و تمامى شؤون وجودى را به فاعل افاضه مى‏کند؛ زیرا فاعل مباشر عین تعلّق و وابستگى به اوست. با تحلیل نظرات ملاصدرا و با تکیه بر قاعده حرکت جوهری، برخی از پیامدهای احصا شده از این نوع نگرش عبارتند از: سعادت غایی و کمال اخلاقی، احساس تقرب بیشتر و علم حضوری به خداوند، مسئولیت و تکالیف اخلاقی به اندازه مرتبة وجودی، انبساط کرامت ذاتی در همه مخلوقات، وصول به حریت وجودی. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی در صدد بررسی نتایج و پیامدهای اخلاقی نگرش عین الربطی وجود معلول با تکیه بر آراء ملاصدرا است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Moral Consequences and Consequences of the Idea of the Absence of the Disabled in Mulla Sadra's Philosophy on Human Life

نویسندگان [English]

  • Manoochehr Shami Nezhad 1
  • Hossein Atrak 2

1 Ph.D. Student in Philosophy, University of Zanjan, Zanjan, Iran.

2 Associate Professor University of Zanjan, Zanjan, Iran.

چکیده [English]

From Mulla Sadra's point of view, the existence of a disabled person is the same as that of a relative and has no independence and is one of the levels of existence of a cause. The effect of radiation from existential expansion is the real cause. In Sadra's intellectual paradigm, all causes are related to the real cause. The extension of existence is limited to the essence of the burden, and other causes come from the channels and mediators of grace. It is not only the existence of the active agent that is documented in him, but all his affairs are also documented in the real agent, and each of them extends the existence and all the existential affairs to the agent, because the agent's agent is the same as belonging to him. By analyzing Mulla Sadra's views and relying on the rule of substantial motion, some of the consequences of this type of attitude are: ultimate happiness and moral perfection, a sense of closer closeness and face-to-face knowledge of God, responsibility and moral duties as much as existential dignity, expansion of dignity. Inherent in all creatures, attaining existential freedom. This descriptive-analytical article seeks to examine the moral consequences of the objective view of the existence of a disability based on the views of Mulla Sadra.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Existence of objectivity
  • cause and effect
  • manifestation
  • morality
  • justice
  • Mulla Sadra
قرآن کریم
ابن‌سینا (1404ق)، الشفاء، به تحقیق سعید زاید و همکاران، قم: مکتبه آیه الله العظمی المرعشی النجفی.
ارسطو (1378)، اخلاق نیکوماخوس، ترجمه محمد حسن لطفی، تهران: انتشارات طرح نو.
انصاری، خواجه عبدالله (1379)، شرح منازل السائرین، مصحح علی شیروانی، تهران: انتشارات الزهراء.
جامی، عبدالرحمن بن احمد (1385) ، الدره الفاخره، به اهتمام نیکولاهیر و علی موسوی بهبهانی، تهران: موسسه مطالعات اسلامی.
جرجانی، علی بن محمد (1370)، تعریفات، تهران: ناصر خسرو.
جوادی آملی، عبدالله (1366)، کرامت در قرآن، تهران: رجاء.
جوادی آملی، عبدالله (1376)، رحیق مختوم، قم: اسراء.
دهخدا، علی اکبر (بی تا)، لغت­نامه دهخدا، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
رشید زاده، محمد و قاسم پورحسن درزی (1396)، «ثمرات تفکیک امکان ماهوی و امکان وجودی در حکمت متعالیه»، پژوهشهای فلسفی و کلامی، شماره 19، صص 33-51.
سلیمانی، اسماعیل و مژگان ملامحمدی (1397) «حریت یا آزادی در مفهوم دینی و عرفانی»، فلسفه دین، شماره 3، صص653-675.
سوری، روح الله و محمد مهدی گرجیان (1396)، «بازگشت علیت به تشأن، چالش ها و پاسخ ها»، حکمت صدرایی، شماره2، صص 43-62.
شیروانی، علی (1384)، تحریر الاسفار، جلد2، قم: مرکز جهانی علوم اسلامی.
طباطبایی، محمد حسین (1364)، بدایه الحکمه، قم: موسسه نشر اسلامی.
طریحی، فخرالدین (1403ق)، مجمع البحرین، چاپ دوم، بیروت: الوفاء.
عباس زاده جهرمی، محمد ( 1397)، «مراتب هستی در حکمت مشاء و متعالیه با تأکید بر نگرش علامه خفری»، حکمت اسلامی، شماره2، صص 29-49.
عبودیت، عبدالرسول (1385)، درآمدی بر نظام حکمت صدرایی، تهران: صمت.
مجلسی، محمد باقر (1376)، بحارالانوار، جلد72و70، بیروت: موسسه الوفاء.
مصباح یزدی، محمد تقی (1391)، آموزش فلسفه، جلد1، قم: انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
مصباح یزدی، محمد تقی (1394)، شرح اسفار، تحقیق و نگارش محمد سعیدی مهر، جلد 8، قم: موسسه آموزشی وپژوهشی امام خمینی(ره).
مطهری، مرتضی (1392)، کلیات علوم اسلامی، جلد1، تهران: صدرا.
مطهری، مرتضی (بی تا)، مجموعه آثار، جلد13، تهران: صدرا.
معین، محمد (1386)، فرهنگ لغت، تهران: زرین.
ملاصدرا ( بی­تا)، المظاهر الالهیة فى اسرار العلوم الکمالیة، تهران: بنیاد حکمت صدرا.
ملاصدرا (1367)، شرح اصول کافی، تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
ملاصدرا (1382)، اسفار اربعه، جلد9، به تحقیق دکتر رضا اکبریان، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
ملاصدرا (1384)، مبدأ ومعاد، تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
ملاصدرا (1390)، الشواهد الربوبیه فی مناهج السلوکیه، قم: بوستان کتاب.
ملاصدرا (1998)، اسفار اربعه، جلد 9،8،6،3،2، بیروت: انتشارات دارالاحیاء التراث العربی.
CAPTCHA Image