نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• سعید معصومی

استادیار پژوهشکده مطالعات بنیادین علم و فناوری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

چکیده

در این مقاله مفهوم علیت نزد ملا صدرا بررسی می گردد. با بیان برخی از عناصر مهم فلسفه صدرایی، از جمله اصالت وجود، تشکیک وجود، اقسام وجود، امکان فقری و حرکت، اصلاحی در تعریف ملا صدرا از علیت ارائه می شود که بر اساس مفهوم تشکیک است. هچنین مدلی از تشکیک بیان می‌شود که ابزار مناسبی برای تحلیل های دقیق تر فرآهم می آورد. نهایتاً با استفاده از مفاهیم فاعل طبیعی و حرکت، قرائتی از علت اعدادی معرفی می گردد که تبیینی یکسان از علیت، هم در حوزه امور مجرد و هم در قلمرو امور مادی، فراهم می آورد. در این رویکرد حرکت نوعی وجود تلقی شده است که در غایت ضعف وجودی است؛ یعنی وجودی رابط است. این تلقی در مقابل رویکردهایی است که صرفا وجود داشتن را وجود داشتن در حال تلقی می کنند، بنابراین تلقی وجود داشتن امری است که صرفا به حال حاضر محدود نمی شود.

کلیدواژه‌ها

• علیت
• اصالت وجود
• تشکیک وجود
• فاعل طبیعی
• حرکت
• علت اعدادی

عنوان مقاله [English]

A new reading of Mulla Sadra’s causation

نویسنده [English]

• Saeed Masoumi

Assistant Professor at The Institute for Research in Science and Technology Studies, Shahid Beheshti University. Tehran, Iran.

چکیده [English]

In this paper, the concept of causality in Mulla Sadra’s philosophy is considered. Having explaining of some crucial ingredients of his philosophy, such as genuineness of being, gradation of being, kinds of being, contingency of poverty and motion, an amended definition is represented, which is based on the concept of gradation. In this vein, then, we construct a model of the gradation in Mulla Sadra’s philosophy that seems it is a good apparatus for scrutiny analyses in his philosophy. Eventually, by the natural, efficient cause and the motion concepts, a reading of adjuvant cause is put, which supply a unitary approach to causation in both the abstract and the material realms. In this approach, motion is in the extreme weakness in the hierarchy of being. This is in contrast to approaches that merely consider existence to be existing in the present, so the notion of existence is not limited to the present.

کلیدواژه‌ها [English]

• Causation
• Genuineness of being
• Gradation of being
• Natural
• Efficient cause
• motion
• Adjuvant cause