نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار فلسفه دانشگاه مفید، قم، ایران.

10.22096/ek.2015.26263

چکیده

از بحث‌های فلسفی مورد اهتمام در فلسفة اسلامی و فلسفة غرب مشخص کردن مرزهای شناخت عقل انسانی از واقع است. به تبع مرزهای وجودی عقل در شناخت، مرزهای سخن و گفتار عقل در مقام اخبار از واقع به میان می‌آید. در مقالة حاضر کوشش شده است تا مرزهای شناختاری و گفتاری عقل با ملاک‌هایی بیان شود که با توجه به آن‌ها سکوت‌های ممکن و سکوت‌های ضروری عقل در مقام اخبار از واقع مشخص شود. در عین حال، متعلق سکوت ضروری عقل به وجهی در دسترس گفتار عقلی قرار می‌گیرد. اینکه چگونه این گفتار و آن سکوت با هم بدون تناقض جمع می‌شود، به ساختار عقل از یک طرف و خصوصیت آن متعلق از طرف دیگر باز می‌گردد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Rational Silence

نویسنده [English]

  • Amir Divani

Associate Professor of Philosophy, Mofid University, Qom, Iran.

چکیده [English]

One of the most interesting topics in Islamic and Western Philosophy is to determine the boundaries and limits of reason in knowing the real world. Following the existential limits of reason in knowing the reality, we come to its limits in announcing and asserting the  facts. In this article, by appealing to the authorized criterions, I try to show both the cognitive and the assertive limits of reason and, thus, to determine the realm of necessary silence of reason about the objects of the world. However, the realm and object of necessary silence of reason is attainable to rational speech in a specific way. The structure of the reason and the special character of the objects allow that rational speech and rational silence come together without causing contradiction.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rational Mind
  • Existential Limit of Reason
  • Reason’s Knowledge
  • Reason’s Speech
  1. الف- فارسی

    1. ابن سینا، حسین بن عبدالله؛ رسالة نفس، همدان، دانشگاه بوعلی سینا و انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، چاپ دوم، 1383.
    2. دکارت، رنه؛ تأملات در فلسفه اولی، ترجمة دکتر احمد احمدی، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، چاپ یازدهم، 1392.
    3. فیاض لاهیجی، ملاعبدالرزاق؛ گوهر مراد، تهران، نشر سایه، چاپ اول، 1383.
    4. ________________ ؛ سرمایه ایمان، قم، انتشارات الزهرا، چاپ دوم، 1364.
    5. مدرس زنوزی، آقاعلی؛ بدایع الحکم، قم، انتشارات الزهرا، چاپ اول، 1376.
    6. کانت، ایمانوئل؛ تمهیدات، ترجمة غلامعلی حداد عادل، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، چاپ چهارم، 1388.
    7. هادسون، ویلیام دانالد؛ لودویک ویتگنشتاین، ترجمة مصطفی ملکیان، تهران، انتشارات گرّوس، چاپ اول، 1378.
    8. جامی، عبدالرحمن بن احمد؛ نقد النصوص فی شرح نقش الفصوص، تهران، مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفة ایران، چاپ دوم، 1381.
    9. الشیرازی، صدرالدین محمد (ملاصدرا)؛ الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، جلد اول و نهم، قم، مکتبه المصطفی، چاپ دوم، 1368.
    10. ______________________ ؛ المبدأ و المعاد، تهران، انتشارات بنیاد حکمت اسلامی صدرا، چاپ اول، 1381.

     

CAPTCHA Image