نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناس ارشد فلسفه و کلام اسلامی از دانشگاه مفید، قم، ایران.
2 دانشیار فلسفه دانشگاه مفید قم، قم، ایران.
چکیده
این مقاله به دنبال پاسخ به این سؤال است که آیا ماهیت و وجود نفس از دیدگاه ابن‌سینا و کانت قابل شناخت است. به نظر می‌رسد ابن‌سینا علم ما به وجود نفس خود را، حضوری و نسبت به ماهیت نفس، با واسطه و از طریق استدلال می‌داند. اما کانت دیدگاهی متفاوت با ابن‌سینا دارد. به اعتقاد وی، ما صرفاً با وحدت آگاهی‌ها مواجه هستیم نه یک موضوع مشخص. وی حمل مقولات بر نفس و فراتر از محدودة تجربة ممکن را موجب مغالطه می‌داند. کانت، عقل نظری را قادر به شناخت نفس نمی‌داند، اما در نقد عقل عملی به گونه‌ای دیگر پیش می‌رود.
ما نخست به بیان کیفیت حصول شناخت، سپس به بررسی چگونگی شناخت وجود نفس، و در انتها به احکام نفس از دیدگاه آن‌ها می‌پردازیم.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Areas of Self-Knowledge from the Point of View of Avecinna and Kant
نویسندگان [English]
- Zaynab Hajipoor 1
- AMIR DIVANI 2
1 M.A Student of philosophy, Mofid University,Qom, Iran.
2 Associate Professor of Philosophy, Mofid University, Qom, Iran.
چکیده [English]
This article seeks to address the question whether Avecinna and Kant believe that the nature and existence of soul (self) can be known. It seems that Avecinna believes that knowledge of the existence of our self (soul) is immediate and that of the nature of the soul (self) is mediated and inferential. But Kant's view differs from that of Avecinna. He believes we have unity of consciousness and not just one particular subject. He believes that predication of categories on self and beyond the scope of possible experience leads to fallacy. For Kant, pure reason is not capable of knowing self, but in criticizing practical reason he believes otherwise. In this article, we first explain how we acquire knowledge, then we examine how we know about the existence of self and finally justifications of self from their point of view are dealt with.
کلیدواژه‌ها [English]
- Self (Soul)
- Knowledge
- Self-Appearance
- Pure Reason
- practical reason
الف- فارسی
- ابن‌سینا، حسین بن عبدالله؛ شفاء (روانشناسی شفاء)، ترجمة اکبر دانا سرشت، تهران، چاپ خودکار ایران، 1377.
- ارسطو؛ دربارة نفس، ترجمه و تحشیة علیمراد داوودی، تهران، انتشارات حکمت، 1366.
- داوودی، علیمراد؛ عقل در حکمت مشاء، تهران، انتشارات حکمت، 1387.
- کانت، ایمانوئل؛ بنیاد مابعدالطبیعة اخلاق، ترجمة حمید عنایت و علی قیصری، تهران، شرکت سهامی انتشارات خوارزمی، 1369.
- ________ ؛ تمهیدات، ترجمة غلامعلی حداد عادل، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 1388.
- ________ ؛ نقد عقل عملی، ترجمة انشاءالله رحمتی، تهران، انتشارات نور الثقلین و انتشارات سوفیا، 1389.
- ________ ؛ نقد عقل محض، ترجمة بهروز نظری، کرمانشاه، باغ نی، 1390.
- کاپلستون، فردریک چارلز؛ تاریخ فلسفة یونان و روم، ترجمة سید جلال الدین مجتبوی، جلد 1، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، 1388.
- مصباح یزدی، محمد تقی؛ شرح الاسفار الاربعه، تحقیق و نگارش محمد سعیدی مهر، جلد 8، قم، انتشارات موسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1375.
- ناییجی، محمد حسین؛ ترجمه و شرح نفس شفا، قم، انتشارات موسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1388.
- ابن‌سینا، حسین بن عبدالله؛ الشفاء، ایران، ذوی القربی، 1430ه.ق.
- ______________ ؛ الاشارات و التنبیهات، تحقیق مجتبی زارعی، قم، بوستان کتاب قم، 1381.
- ______________ ؛ الاشارات و التنبیهات، مع الشرح للمحقق نصیر الدین الطوسی و الشرح قطب الدین الرازی، ج 2، تهران، المطبعه الحیدریه، 1338.
- ______________ ؛ رسالة نفس، با مقدمه و حواشی و تصحیح موسی عمید، تهران، انتشارات انجمن آثار ملی، 1331.
- رازی، فخرالدین عمر؛ المباحثات المشرقیه، جلد 2، قم، مکتبه بیدار قم، 1369.
- طوسی، نصیرالدین محمد؛ شرح الاشارات و التنبیهات، تحقیق حسن حسن‌زادة آملی، قم، بوستان کتاب قم، 1383.
- Beke, Lewis White; 1963, A Commentary on Kant’s Critique of Practical Reason, Chicago, The University of Chicago Press.
- Howard, Caygill; 1995, A Kant Dictionary, Blackwell.
- Kant, lmmanuel; 1996, Critique of pure Reason, translated by W. S. pluhar, Lndianopolish, Hankett publishing Company, Inc.
- ___________ ; 1998, Critique of Pure Reason, tr and ed. By Paul Guyer & Allen W. wood, Cambridge University press.
- ___________ ;1958, Critique of practical Reason, translated by Lewis White Beck, Indianoplis, The Bobbs_Merrill Company, Inc.
- Kemp Smith, Norman; 2003, A Commentary to Kant’s Critique of Pure Reason, New York, Palgrave Macmillan.
)
ارسال نظر در مورد این مقاله