نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد صادق عباسی آغوی ¹
• سید محمد انتظام ²

¹ استاد، حوزه علمیه، قم، ایران.

² دانشیار، گروه فلسفه، دانشگاه مفید، قم، ایران.

چکیده

مسائل انسان شناسی، از دیرباز مورد توجه ویژه فلاسفه و اندیشمندان مختلف بوده است. در این میان رابطه نفس و بدن جایگاه خاصی دارد. صدرالمتألهین با استفاده از مبانی حکمت متعالیه، دیدگاه خود را درباره رابطه نفس و بدن مطرح می‌کند. شیخ احمد احسائی از مهم‌ترین منتقدین فلسفه صدرایی است. مسأله رابطه نفس و بدن، یکی از نقاط اوج مخالفت احسائی با دیدگاه ملاصدرا است. تا اندازه‌ای که نمونه‌ای از همه اشکالات وارد شده به مسأله رابطه نفس و بدن صدرایی در آثار احسائی یافت می‌شود. در مقاله حاضر تلاش شده است، نقد‌های احسائی به رابطه نفس و بدن صدرایی، بررسی شود. دو اشکال مبنایی است: عدم پذیرش اصالت وجود و حرکت جوهری. سه اشکال نیز ناظر به مسائل نفس‌شناسی است: عدم پذیرش تجرد قوه خیال، مخالفت حدوث جسمانی با آیات و روایات و تناقض حدوث جسمانی با تجرد نفس. ریشه تمام اشکالاتی که احسائی به صدرالمتألهین وارد می‌کند، ظاهر گرایی و تمسک به ظاهر آیات و روایات و عدم تصور صحیح او از تشکیک وجود و حرکت جوهری است.

کلیدواژه‌ها

• شیخ احمد احسائی
• صدرالمتألهین
• حدوث جسمانی
• نفس و بدن

عنوان مقاله [English]

A Review on Sheikh Ahmad Ehsaei's Drawbacks to the Relationship between Soul and Body from Mullasadra's Point of View

نویسندگان [English]

• Mohammad sadegh Abbasi Aghavi ¹
• Sayed Mohammad Entezam ²

¹ Professor of Qom seminary, Qom, Iran

² Associate professor, Department of Philosophy, Mofid University, Qom, Iran.

چکیده [English]

Anthropological issues have long been of special interest to various philosophers and thinkers. Amongst these, the relationship between soul and body has a special position. Using the principles of transcendent philosophy, Sadr al-Muta'allehin presents his view on the relationship between the soul and the body. Meanwhile, Sheikh Ahmad Ehsaei is one of the most important critics of Sadra's philosophy. The issue of the relationship between the soul and the body is the culmination of Ehsaei’s opposition to Mulla Sadra's view. To an extent that an example of every error that he believed was involved in “the issue of relationship between the soul and the body” of Sadra can be found in Ehsaei’s works. In this article, an attempt has been made to examine the Ehsaei criticisms of Sadra's soul and body relationship. There are two fundamental drawbacks, the rejection of the fundamentality of existence and substantial motion. There are three drawbacks that deal with the issues of soulology: the rejection of the abstraction of imaginal power, the opposition of physical contingency to verses and hadiths, and the contradiction of physical contingency with abstraction of the soul. The root of all the drawbacks that Ehsai brings to Sadr al-Mutalahin is trusting the appearance of verses and narrations and misunderstanding of the fundamentality of existence and substantial motion.

کلیدواژه‌ها [English]

• Sheikh Ahmad Ehsaei
• Sadr al-Muta'allehin
• physical contingency
• the soul and the body